Czy syndyk może sprzedać cały majątek?

Syndyk w upadłości

Jak już wspomnieliśmy w jednym z naszych poprzednich wpisów (więcej tutaj), ogłoszenie upadłości jest możliwe pomimo braku majątku i jakichkolwiek oszczędności. Co jednak w sytuacji, kiedy upadły ma majątek? Postępowanie upadłościowe po nowelizacji uległo pewnym zmianom. Z chwilą otwarcia właściwego postępowania upadłościowego to syndyk będzie jego gospodarzem. W pierwszej kolejności będzie on dążył do uzyskania informacji o majątku upadłego. Jednak czy syndyk może sprzedać cały majątek? Z niniejszego artykułu dowiesz się jakie przedmioty można wyłączyć spod sprzedaży w trakcie postępowania upadłościowego, toczącego się wobec osoby fizycznej. Zapraszamy do krótkiej lektury!

Czym jest masa upadłości?

Odpowiadając na powyższe pytanie należy w pierwszej kolejności przypomnieć, że ogłoszenie upadłości następuje w chwili wydania przez sąd postanowienia o ogłoszeniu upadłości. Z chwilą wydania postanowienia o ogłoszeniu upadłości majątek objęty postępowaniem ulega przekształceniu z majątku upadłego w masę upadłości.

Czym z kolei jest masa upadłości? To nic innego jak majątek, jaki był w posiadaniu upadłego w chwili ogłoszenia przez niego upadłości. Majątek ten jest powiększany o to, co upadły nabył w trakcie postępowania upadłościowego. Ważnym aspektem jest, że zarząd upadłego nad masą upadłości jest ograniczony. Ma to znaczenie o tyle, że określone czynności prawne podejmowane przez upadłego wobec masy upadłości mogą okazać się bezskuteczne albo wręcz nieważne.

Zasada słuszności i humanitaryzmu

W poszukiwaniu informacji można się natknąć na artykuły o zasadzie słuszności, humanitaryzmu oraz sprawiedliwości społecznej. Więcej informacji na ten temat poruszyliśmy w poście jak długo trwa postępowanie? Zasady te mają w kontekście omawianego zagadnienia wyłączenia z masy upadłości jeden, zasadniczy cel. Jaki? Bez wątpienia kreują one pewne ograniczenia co do zakresu pozbawienia upadłego posiadanego majątku

Oznacza to, że do majątku upadłego mogą wejść (a w praktyce bardzo często wchodzą) takie składniki majątku, które nie podlegają zajęciu. Niewątpliwie wynika to z faktu zachowania sensu i istoty tego rodzaju postępowań. Jaki byłby bowiem cel oddłużenia w przypadku, gdyby przed wszczęciem procedury nad dłużnikiem widniało widmo utraty życiowego dorobku. Dodatkowo ciążyłaby na nim wizja pozbawienia wszelkich uzyskiwanych przez niego zarobków?

Wyłączenie z masy upadłości

Celem uniknięcia powyższych rozterek ustawodawca przewidział instytucję wyłączenia składników majątkowych z masy upadłości. Polega ona na wykluczeniu z masy upadłości upadłego takich składników majątkowych, których upadły nie powinien zostać pozbawiony pomimo spieniężenia majątku.

Ściślej rzecz ujmując oznacza to, że syndyk, dokonując takiej likwidacji, ma co do określonej części majątku upadłego ograniczenia. Celem jest zagwarantowanie upadłemu jej nienaruszalności. W związku z powyższym upadły, pomimo ogłoszenia upadłości nie zostaje pozbawiony władztwa nad pewną grupą składników majątkowych. Mimo, że upadłość w znacznej części przypadków będzie równoznaczna z likwidacją jego majątku. Upadły nadal będzie mógł w dalszym ciągu swobodnie dysponować takimi składnikami.

Jakie składniki nie mogą zostać zajęte?

Katalog przedmiotów, których syndyk nie może zająć w toku postępowania upadłościowego jest wbrew pozorom stosunkowo szeroki. Zanim jednak się do nich odniesiemy, warto krótko poruszyć kwestię zajęcia nieruchomości wchodzącej w skład majątku upadłego. Zła wiadomość jest taka, że syndyk może przeprowadzić likwidację takiej nieruchomości, a więc zająć ją i sprzedać.

Niewątpliwie dobra wiadomość jest taka, że jeżeli nieruchomość stanowi lokal mieszkalny lub dom jednorodzinny, a upadły w nim zamieszkuje, a ponadto służy ona zaspokojeniu potrzeb mieszkaniowych upadłego i osób pozostających na jego utrzymaniu, z kwoty, którą syndyk uzyska z ich sprzedaży zostanie upadłemu wydzielona kwota odpowiadająca przeciętnemu czynszowi najmu lokalu mieszkalnego w tej samej lub sąsiedniej miejscowości za okres od 12 do 24 miesięcy. Tak więc syndyk może sprzedać nieruchomość upadłego, musi jednak mieć na uwadze konieczność wywiązania się z wyżej wspomnianego obowiązku.

Wynagrodzenie za pracę

Odnosząc się do katalogu wspomnianych wyżej przedmiotów podlegających wyłączeniu, tymi, z którymi w praktyce spotykamy się najczęściej to wynagrodzenie za pracę, którego podziału należy dokonać w zależności od sytuacji, w których:

• wynagrodzenie upadłego jest równe wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, przy czym wyłączenie to odnosi się do pracowników zatrudnionych w pełnym wymiarze czasu pracy – w takim przypadku kwotą wolną od potrąceń jest suma stanowiąca wynagrodzenie za pracę w wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę po odjęciu wszelkich opłat należnych państwu (zaliczka na PIT, składki), czasami również wpłat do pracowniczego planu kapitałowego. Co przy tym istotne? Jeżeli pracownik nie jest zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy, ww. kwoty zostaną proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy pomniejszone;
• wynagrodzenie upadłego jest wyższe niż wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę – w takim wypadku również odliczeniu podlegają wyżej wspomniane świadczenia oraz wpłaty; syndyk potrąca do 50% otrzymywanego przez upadłego wynagrodzenia.

Bardzo istotne w kontekście limitów potrąceń jest ograniczenie w zakresie odnoszących się do świadczeń alimentacyjnych. W takiej sytuacji limity potrąceń nie obowiązują, albowiem świadczenia takie nie podlegają umorzeniu.

Składniki majątku niewchodzące w skład masy upadłości

Przedmioty urządzenia domowego niezbędne dłużnikowi i jego domownikom (takie jak pralka, niewielkiej wartości sprzęt AGD, np. lodówka, pralka, piekarnik, odkurzacz). Należy przy tym podkreślić, że wartość takich przedmiotów nie może rażąco przewyższać przeciętnej wartości nowych przedmiotów określonego rodzaju.

Żywność, ubrania, bielizna, pościel, opał, a w niektórych przypadkach (jeżeli są potrzebne do pracy) również narzędzia oraz surowce.

Podkreślenia wymaga, że wyżej wymieniony katalog nie uwzględnia wszystkich składników majątkowych, które podlegają wyłączeniu z masy upadłości. Takimi przedmiotami będą np. materiały i przybory do nauki, a także przedmioty i urządzenia niezbędne osobom niepełnosprawnym.

PIERWSZE SPOTKANIE Z SYNDYKIEM

Czy syndyk może sprzedać cały majątek?

Już wiesz, że to niemożliwe. Z pewnością jednak nie odpowiedzieliśmy na wszystkie pytania, które mogą się pojawić. Konkludując, jeżeli chciałbyś uzyskać odpowiedzi na pytania: Jakie jeszcze składniki majątku nie wchodzą w skład masy upadłości? Jak przebiega proces likwidacji majątku upadłego? A także jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości co do szeroko rozumianej upadłości – skontaktuj się z nami na adres e-mail: biuro@nowa-upadlosc.pl lub telefonicznie z biurem w Sopocie pod numerem 883 882 335 bądź w Gdyni pod numerem 788 739 178